15 Ekim 2010 Cuma

Reklamın İyi-Kötü Tarihi

Salieri ile Mozart arasındaki kıskançlık ya da bahsedilen kıskançlığın ne boyutta olduğunu bilemiyorum. Ancak ufak tefek notlar vermek gerekirse Salieri, Mozart Viyana' ya teşrif ettiğinde çok daha ünlü, saygın bir müzisyendi. Hatta, Mozart' ın babasına yazdığı mektuplarda Salieri' yi kıskandığı gibi görülebilir. Don Giovanni yerine onun operaları sahneleniyor, başvurdukları işlere Salieri tercih ediliyordu. Aralarında ciddi bir düşmanlık anlatan çok net kanıtlar olmamakla beraber, ortak çalışmaları olduğuna gösteren kanıtlar mevcut.

Elimde çok bilimsel bir kaynak olmadığından ateşle savunamadığım fakat Amadeus' taki veya Rimsky-Korsakov' un Salieri-Mozart operası gibi bir öfke gibi olmasa da ciddi rekabet olduğuna inanıyorum. Ancak düşünüldüğünde durumu dramatik olarak görmek hoşa gidecek cinsten. Dönemin Viyana'sında Salieri onu zehirlemekle uğraşmaktan çok daha önemli işlere sahipti ancak dehanın iyi olma zorunluluğu ile geriye kalan pozisyona yerleşen kötünün reklamı da bu şekilde yapılıyor sanırım. Salieri'nin de ölümsüzlüğü; üstüne yüklenen Erol Taş misyonu ile sağlanıyor acı şekilde. Herkes onu eserleriyle değil, ayak kaydıran, kıskanç hatta katil olarak hatırlayacak. Mozart tanındığı sürece o da tanınacak. Modern bir Habil-Kabil hikayesi gibi hatta.


Salieri' nin bir kaç eserini Cecilia Bartoli sayesinde dinleme fırsatım şans eseri oldu . Uzman değilim ama kimsenin rahatsız olacağı ya da yeteneksizlikle itham edeceği seviyede bir sanatçı olmadığı da çok açık. Ne büyük şanssızlık bir deha ile aynı dönemde olmak ve üstelik onun dehasını olduğunu sezebilecek nitelikte olmakta.

Bu ilişki hakkındaki nitelikli bilgilerin kaynağı ise altta:
Abert, Hermann; Spencer, Stewart; Eisen, Cliff (2007). W. A. Mozart. Yale University Press. p. 623. ISBN 978-0300072235.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder